Slavenhaler verscheen op 2 april 2007.
Hieronder vind je recensies en boekbesprekingen.
Annemarie Terhell is boekenredacteur van Kidsweek/Seven Days. Zij las Slavenhaler en vond het "een geweldig spannend avontuur":
Rob Ruggenberg jaagt zijn hoofdpersonen langs woestijnen, over zee en door het oerwoud, voor de twee elkaar recht in de ogen kunnen kijken. Die bloedband tussen Tyn en Obaa is een vondst. Zo kan de schrijver de slaventijd vanuit twee verschillende standpunten laten zien, zonder al te sentimenteel te worden.
NRC-Handelsblad besteedt veel aandacht aan jeugdliteratuur. Redacteur Karel Berkhout van deze krant schreef:
...als geheel is Slavenhaler een meeslepend en onthullend boek, waarmee Ruggenberg een flinke stap vooruit heeft gezet in zijn schrijverschap. Als hij zich zo blijft ontwikkelen, zou de nieuwe Thea Beckman wel eens een man kunnen zijn.
Hanneke van den Berg werkt voor de GPD, een samenwerking van kranten. Haar recensies verschijnen in Het Parool en andere regionale dagbladen. Zij schreef onder meer:
...wat kan Ruggenberg het allemaal mooi opschrijven. Hij heeft ook de gave om onmiddellijk sympathie te wekken voor zijn hoofdpersonen, door hen niet alleen maar goed of slecht te laten zijn, maar echte mensen van vlees en bloed. (...) Als Tyn en Obaa elkaar uiteindelijk ontmoeten en samen de weg naar de vrijheid zoeken, maakt een diep gevoel van opluchting zich van de lezer meester. Dat is de grootste kracht van Ruggenberg. Hij raakt mensen met zijn proza. Snel en doeltreffend.
Lees hier de hele recensie (jpg-bestand) in het Eindhovens Dagblad. Hetzelfde artikel stond ook in het Parool, het Haarlems Dagblad, het Leids Dagblad, de Gooi- en Eemlander, het Limburgs Dagblad, dagblad De Limburger en het Noord-Hollands Dagblad.
In maart 2009 won Slavenhaler de Wentelprijs van de Brabantse Letteren (Rob Ruggenberg woont in Brabant) voor het beste jeugdboek van de afgelopen twee jaar. Uit het jury-rapport:
...Slavenhaler is niet alleen een spannend en goed geschreven jeugdboek, maar ook en vooral een boeiende ontwikkelingsroman over volwassen worden, vriendschap, moed, vrijheid en trouw. De auteur ontstijgt het genre van het klassieke jongensboek met zijn prachtige karakterbeschrijvingen, zijn nuchtere kijk op goed en kwaad en de trefzekere manier waarop hij eigentijdse thema's als racisme en vreemdelingenhaat behandelt in de lijst van de zeventiende eeuw. Zulke jeugdboeken zouden er meer moeten worden geschreven.
Anita Wuestenberg schrijft in het blad De Bond (van de grote Vlaamse Gezinsbond) over jeugdboeken. In 2013 koos zij zes boeken uit voor jongeren die avontuur houden. Ze beveelt deze boeken ook aan bij leerkrachten Nederlands:
...In 2007 schreef Rob Ruggenberg Slavenhaler (een sindsdien vijf keer herdrukt boek) over de verfoeilijke slavenhandel in de 17de eeuw (...). De auteur heeft zich grondig geinformeerd en blijft dicht bij historische feiten, zoals het brandmerken van slaven op de Ghanese slavenkunst, en de onmenselijke omstandigheden waarin de slaven, geklonken in kettingen, probeerden te overleven in het ruim van de slavenschepen. Jongeren die zich interesseren voor geschiedenis krijgen via dit boek niet alleen een pak informatie, ze leren hopelijk ook genieten van de mooie, rijke taal die Ruggenberg hanteert.
Bibi Dumon Tak is ook jeugdboeken-schrijfster (en al heel beroemd). Voor de website www.leesfeest.nl recenseerde zij Slavenhaler. Haar hond had een saaie dag, want ze kon niet stoppen met lezen. Zij schreef onder meer:
...Dit is een verhaal over vijandschap en vriendschap. Over vertrouwen en verdriet. Over de ultieme opoffering, want vrijheid wordt nu eenmaal vaak betaald met levens. (...) Rob Ruggenberg schreef een prachtig boek waarin ik helemaal verdween. Gelukkig komt er binnenkort weer een boek van hem uit: 'Manhattan'. Dat ga ik zeker ook lezen.
J.H.J.B. Boelens van Biblion schreef een recensie voor de Nederlandse openbare bibliotheken. Haar oordeel:
Meesterlijk verteld, goed gedocumenteerd en tot het eind toe spannend avonturenverhaal, waarin gedetailleerde beschrijvingen van gruweldaden en onsmakelijkheden niet worden geschuwd.
Een meeslepend en schrijnend verhaal over een zoektocht naar vriendschap en vrijheid.
Titus Hommels (10) is lid van het Leespanel van kinderboekenwinkel In de wolken in Voorburg. Hij recenseerde Slavenhaler:
Ik vond het een mooi, zielig en spannend boek. Als je bent begonnen kan je echt niet meer stoppen. Het liefst zou ik Fried (een aardige Duitse matroos) willen zijn omdat hij het goed heeft en toch nog een avontuur meemaakt. Het boek is leuk voor alle leeftijden. Dit vond ik het mooiste stukje in het boek:
Pang! Kofi's hoofd knakte naar achteren. Hij zwaaide even met zijn armen, alsof hij zijn evenwicht verloor en zakte toen langzaam door zijn kniëen.
Erik Meurs is docent Geschiedenis en Nederlands. Hij recenseerde Slavenhaler:
Ruggenberg heeft een spannend boek geschreven. Hij neemt de jonge lezer serieus door geen zoet sprookje te maken over historische zeereizen maar ook de hardheid en ongelijkheid te beschrijven van de slavernij, het leven en werken op een handelsschip en alle daarbij komende gevaren van de 17e eeuw. (...)
Dit boek zou ik kinderen zo kunnen adviseren tijdens geschiedenislessen over deze periode, omdat het zo'n goede feitelijke fundering heeft en het inzicht van leerlingen kan vergroten.
Ik denk dat ik hier zelf als onderbouwleerling van genoten zou hebben! Dat heb ik al met al nu ook gedaan trouwens.
Op deze recensie werd gereageerd door collega-docent Offra Drop:
Erik, ik ben het met je eens dat dit boek goed te adviseren is voor de onderbouw. Het lijkt mij mooi om het vak geschiedenis en Nederlands middels dit boek te combineren! Het is een makkelijk boek voor leerlingen om te lezen. De leerlingen zullen op een interessante wijze zo ook kennis en nieuwe inzichten opdoen van de Nederlandse geschiedenis. Rob Ruggenberg heeft op een mooie manier fictie en historische feiten gecombineerd.
Nog een reactie, van collega-docent Nienke Reesink:
Dagenlang ben ik van mening geweest dat dit soort gebeurtenissen en beschrijvingen niet thuishoren in een jeugdboek. Inmiddels is mijn mening veranderd. Ik ben gaan beseffen dat de thematiek van het boek, de slavenhandel, een heftige beschrijving van gebeurtenissen vereist. Door deze gebeurtenissen te rooskleurig af te spiegelen zou de jeugd juist het idee kunnen krijgen dat het allemaal wel mee viel. Door deze heftige beschrijvingen niet te geven kan de jonge lezer worden beschermd, maar worden tegelijkertijd de gruwelijkheden en historische feiten verborgen gehouden. Ik vind dat Ruggenberg met dit jeugdboek over de slavenhandel een moedige poging doet om de jeugd een waarheidsgetrouw beeld te geven van een belangrijk deel van onze geschiedenis, waarbij hij heftige gebeurtenissen niet uit de weg gaat.
Naomi schrijft voor de website fun2read: Boekrecensies voor jongeren, door jongeren. Over Slavenhaler schreef ze:
Rob Ruggenberg heeft deze roman op een leuke manier geschreven. De sfeer van die tijd komt goed naar voren en je leest zo door het boek heen. Dat het boek zich een hele tijd geleden afspeelde, zorgt er wel voor dat er woorden in voorkomen die wij nu niet meer kennen. Wie gebruikt bijvoorbeeld nog het woord 'barbier'? (zie het fragment). Dit kan ervoor zorgen dat je af en toe de draad even kwijt bent, maar als je verder leest komt dit meestal wel weer goed in het boek.
Ik raad dit boek aan voor jongens en meiden die wel een beetje geinteresseerd zijn in geschiedenis en houden van heel spannende verhalen.
De website boekenjeugdgids.nl van de Nederlandse openbare bibliotheken heeft haar eigen recensies. Over Slavenhaler is er het volgende te lezen:
Het levenspad van beide jongeren zit vol gevaren, die uitgebreid en beeldend beschreven worden, zonder al te veel gruwelijke details. Het gaat in dit verhaal vooral om het avontuur; de historische situering helpt de spanning te verhogen. Achterin staat een verantwoording, waarin de historische situatie wordt toegelicht, gevolgd door een woordenlijst. Een met vaart geschreven verhaal dat historisch geïnteresseerde lezers veel leesplezier zal bezorgen.
Redacteur Maurits Sep van de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC) las Slavenhaler en sprak met Rob Ruggenberg. Hij vond het boek spannend, boeiend, aangrijpend, en:
...aan het schrijven van het boek ging uitgebreid historisch onderzoek vooraf. Ruggenberg eist dat het verhaal historisch juist is. Doch bovenal goed leesbaar. (...) Misschien wel juist door die wetenschappelijke basis leest Slavenhaler zo gemakkelijk. Het wringt nergens, voelt betrouwbaar.
Jant van der Weg van het Friesch Dagblad vond Slavenhaler een bijzonder boek, dat ze pas kon wegleggen toen ze het uit had:
De Gouden Eeuw verliest de laatste decennia door onderzoek veel van zijn glans. Onderzoek naar de tochten van Nederlandse schepen met Afrikaanse slaven naar Zuid-Amerika zijn daarvan een voorbeeld. Rob Ruggenberg heeft zich in deze materie verdiept en met zijn tweede jeugdroman Slavenhaler een goed gedocumenteerd en boeiend boek geschreven.
Sophia Geuze van het Nederlands Dagblad las in Slavenhaler hoe erg het lot van de slaven was, zonder dat het voor kinderen al te schrikkend wordt verteld:
...Omdat hij het verhaal deels vanuit Tyns gezichtspunt en deels van dat van Obaa beschrijft krijg je voor beide jongeren sympathie. (...) Confronterend is de passage waarin dominee Udemans in een boek de slavernij op grond van de Bijbel goedkeurt.
Mariëlle Oussoren-Buys van het Reformatorisch Dagblad vergeleek Slavenhaler met andere historische jeugdromans. Zij vroeg zich af:
...Wat is het geheim van een schrijver als Rob Ruggenberg? Schijnbaar zonder moeite schudt hij een verhaal uit zijn mouw over bijvoorbeeld kindslaafjes (”Slavenhaler”, Querido, 2007), dat in sobere bewoordingen een beeld schetst van de slaventijd, geloofwaardig is, emoties op subtiele wijze weergeeft. Tegelijkertijd leest het als een trein en is het vrij van gedateerde zinnen of gekunstelde aanpassingen aan de moderne wensen van lezers.
Ineke van Nispen, de drijvende kracht achter de Leesclub van de Plantage boekhandels, ziet in Ruggenberg een mogelijke nieuwe Thea Beckman. Zij gaf Slavenhaler vijf sterren, het maximum:
Het is een prachtig geschreven en spannend verhaal.
Gewoon lezen! Voor iedereen vanaf 12 jaar een must!
Jan B. Kuipers las Slavenhaler en schreef in het Zeeuws Tijdschrift:
Ruggenberg hanteert een aanstekelijke, voortrazende verteltrant, waarin de mensheid en het leven niet zoetiger worden afgeschilderd dan ze zijn. Politiek correcte sjablonen met uitsluitend slechte blanken en geslachtofferde Afrikanen worden vakkundig gemeden. Ook het duale vertelperspectief biedt afwisseling en frisheid. Een heel geslaagd avonturenboek met een echt romanesk einde.
In België las Pol Van Damme het boek en vond het verslavend: eenmaal begonnen kon hij het niet meer wegleggen en nadien bleef het hem nog lang bij. Voor PluizUit schreef hij:
Vanaf het begin wordt de lezer geboeid door door de gebeurtenissen die ook nog eens historisch kloppen en zodoende een krachtig beeld geven van de toenmalige maatschappij en hun manier van denken en handelen. Een aantal personages heeft ook nog eens echt bestaan, wat hun geloofwaardigheid nog meer verhoogt. (...) Absoluut een aanrader!
De website zoekkinderboek.nl gaat helemaal over jeugdboeken. Jan van Male recenseerde Slavenhaler en gaf het boek vijf sterren (het maximum):
Prachtig boek, heel erg spannend (mijn twee kinderen lazen het achter elkaar uit en de jongste houdt helemaal niet van lezen) en ook heel interessant, want het vertelt een stukje Nederlandse geschiedenis waar ik helemaal niets van afwist, en mijn kinderen al helemaal niet. Echt een aanrader.
De website leestafel.info publiceert boekrecensies. Dettie las Slavenhaler en schreef toen:
Wat een prachtig boek, jammer dat het uit is. (...) Obaa en Tyn zijn beiden sterke karakters en mooi neergezet door Rob Ruggenberg. Ondanks het keiharde leven van beide kinderen en de ontberingen die zij moeten ondergaan, wordt het verhaal nergens gruwelijk, wel realistisch.
Een prachtig, indrukwekkend boek, lezen!
Ketnet, het jeugdprogramma van de Vlaamse televisie, heeft een eigen website met boekbesprekingen. Benjamin Verheye, die lid is van het boekenteam, had een primeur:
Een prachtig, historisch boek, dat zeker een plaatsje verdient in een boekenkast met klasse...
Edward van de Vendel, een van de beste en bekendste schrijvers van jeugdboeken in ons land, publiceert Leestips op zijn eigen website. Hij schrijft onder meer:
Het gebeurt niet vaak dat er écht goede historische jeugdboeken verschijnen. Daarom moet Uitgeverij Querido wel heel verheugd zijn geweest toen het eerste manuscript van Rob Ruggenberg op de redactietafel lag. Dat resulteerde in het boek Het verraad van Waterdunen, en nu is er een tweede boek: Slavenhaler. En wát voor een boek!
Lieve Raymaekers schrijft boekrecensies voor Pluizer, een Vlaamse samenwerking van een aantal openbare bibliotheken. Zij noemt Slavenhaler een bijzonder meeslepende roman:
En gelukkig is deze roman niet alleen historisch correct en rijk gestoffeerd. De schrijfstijl van de auteur is van een dergelijk niveau dat hij erin slaagt je mee te zuigen in een leefwereld die ver af ligt van de onze. Daarbij gaat hij de confrontatie niet uit de weg. De verhalenlijnen van de twee hoofdpersonages laten immers toe die afschuwelijke praktijk van slavenhandel vanuit de twee standpunten te zien. En dat is bijzonder boeiend. En wanneer de twee hoofdfiguren elkaar dan toch vinden, herkennen en erkennen, en uiteindelijk samen vluchten naar het historische paradijs voor gevluchte slaven, hou je als lezer echt wel je adem in.
Annemarie Prins is redacteur van de website www.christelijkekinderboeken.nl. Zij schrijft:
In dit boek 'Slavenhaler' laat Ruggenberg opnieuw zien een rasverteller te zijn. Hij geeft een bijzondere inkijk in de (zwarte) geschiedenis van de slavernij.
Omdat Ruggenberg het verhaal vanuit Tyns gezichtspunt en deels uit dat van Obaa beschrijft, krijg je voor beide jongeren sympathie. Het is confronterend om te lezen dat dominee Udemans de slavernij op grond van de bijbel goedkeurt.
Het is een prachtig geschreven en spannend verhaal. Gewoon lezen! Voor iedereen vanaf 12 jaar een must.
Silvester van der Pol recenseert jeugdboeken voor Aan de Hand, een website voor ouders en opvoeders. Hij schrijft:
Eerder bespraken we in Aan de Hand het debuut van ex-journalist Rob Ruggenberg die met Het verraad van Waterdunen vele kinderharten sneller deed kloppen. Slavenhaler is weliswaar geen vervolg van Ruggenbergs eerste boek, maar wel opnieuw een historische jeugdroman waarin kinderen plotseling terechtkomen in de keiharde wereld van volwassenen. De auteur stelt dat de kinderen in zulke situaties heel dapper zijn, vroeger maar ook nu. Ruggenberg vindt het belangrijk om daarover te schrijven. Omdat hij dat erg goed doet en zijn verhalen een sublieme inkijk geven in de (zwarte) geschiedenis van de slavernij, is ook dit boek opnieuw een aanwinst. (...)
De auteur neemt geen blad voor de mond als het gaat over de bijbelse vergoelijking van slavernij die indertijd veelvuldig werd gebruikt. Ouders hebben dus nog wel wat uit te leggen aan de jonge lezers van dit boek.
Lees hier Van der Pols hele artikel (pdf-bestand).
Op de boeken-website www.youbedo.com krijgt Slavenhaler van Charlie X 5 sterren (het maximum). Hij vindt het "een superboek":
Slavenhaler van rob Ruggenberg is een geweldig boek, echt superspannend en je kunt niet meer stoppen met lezen het is een van de mooiste boeken die ik van mijn leven heb gelezen.
Ger van Hoek schreef over Slavenhaler in het vaktijdschrift Jeugdliteratuur in Praktijk:
Rob Ruggenberg heeft zich het schrijven van spannende boeken mét inhoud snel aangeleerd. Het lijkt alsof hij heel zijn leven niet anders gedaan heeft.
Gerard van Os van Omroep Vlaardingen (radio) recenseerde Slavenhaler voor zijn zondagse kunstprogramma Uit de kunst. Hij zei:
Er lopen twee grote verhaallijnen door dit boek, die op een gegeven moment bij elkaar komen. Bij beide verhalen is het zó spannend, dat je graag wil blijven dóórlezen.
(...)
Het boek voldeed bij mij volkomen aan de hoge verwachtingen.
Beluister de radio-uitzending door op het pijltje te (dubbel)klikken
Of lees de complete recensie hier (pdf-bestand).
Journalist Guido t'Sas van de website hhbest.nl maakte een podcast-interview met Rob Ruggenberg. Over Slavenhaler zegt t'Sas:
Het is niet alleen een buitengewoon spannend, maar ook informatief, om niet te zeggen onthullend boek, waarvan ook volwassenen zeggen te genieten.
Beluister de hele podcast-uitzending door op het pijltje te (dubbel)klikken
Recensies en andere artikelen
Annemarie Terhell is boeken
Lees hier de hele recensie (pdf-bestand).
Gerard van Os van Omroep Vlaardingen (radio) recenseerde Slavenhaler voor zijn zondagse kunstprogramma Uit de kunst. Hij zei:
Terug naar de voorpagina