Slaven verdienden het geld voor het Mauritshuis
Het Mauritshuis in Den Haag (foto: Harry van Reeken)
Sommige mensen horen dit niet graag, maar het beroemde Mauritshuis in Den Haag is gebouwd met het geld dat werd verdiend over de ruggen van zwarte slaven.
Graaf Johan Maurits van Nassau (foto ) wilde een supermooi woonpaleis in Den Haag hebben. In 1630 had architect (bouwmeester) Jacob van Campen hem een bouwplan voorgelegd en Maurits was zonder nadenken akkoord gegaan.
Maar algauw werd duidelijk dat de bouw zeker een half miljoen gulden ging kosten en dat geld had Maurits niet. Hij had op de erfenis van zijn overleden vader gerekend, maar die moest hij delen met 21 broertjes en zusjes.
Daarom zei hij onmiddellijk ja toen de directeuren van de West-Indische Compagnie (WIC) hem een baan aanboden als gouverneur in Pernambuco, het suikerland van Brazilië. De Nederlanders hadden Pernambuco kort daarvoor op de Portugezen veroverd.
De WIC bood Johan Maurits een uitstekend salaris: 1500 gulden per maand, plus vergoeding van alle onkosten, plus 2 procent van alle winst die de WIC in de nieuwe kolonie ging maken.
Suiker
Er werd flink verdiend op zowel de slavenhandel als op de suiker. Amsterdam had in die tijd ongeveer dertig suikerfabrieken die draaiden op de ruwe suiker die de WIC uit Brazilië haalde. Die suiker werd voor hoge prijzen verkocht aan Engeland en Frankrijk. In Nederlands-Brazilië stonden 140 suikerplantages, waar de zwarte slaven moesten werken tot ze er bij neervielen.
Johan Maurits had geen gewetensbezwaren tegen slavenhandel en slavernij. En toen dominee Godfried Udemans ook nog eens zwart op wit schreef dat God slavernij goedkeurde, was er niets of niemand meer die hem tegenhield.
Uiteindelijk verdiende de graaf zoveel geld in Brazilië, dat hij daar, bij Recife, ook nog een paar mooie paleizen kon neerzetten. En ondertussen werd zijn droompaleis in Den Haag afgebouwd. Omdat de mensen in Den Haag wel snapten waar het geld voor dat Mauritshuis vandaan kwam, noemden ze het gebouw soms het Suikerpaleis.
Schilderijen
Hiernaast zie je een tekening van het Mauritshuis, gemaakt in 1660 door Jan de Bisschop. Toen was het gebouw klaar en Maurits woonde er in. Hij hing het vol met schilderijen en andere kunst.
Dat is vandaag de dag nog steeds zo. Het Mauritshuis is een van de mooiste en bekendste musea van heel Nederland.
Het gebouw is wel een beetje veranderd, want in 1704 woedde er een grote brand. Het is daarna herbouwd, maar niet volgens de oorspronkelijke tekeningen.
Andere Maurits
Sommige mensen denken dat het Mauritshuis is genoemd naar prins Maurits, de zoon van Willem van Oranje. Dat is dus niet zo. Dat was een andere Maurits, die wel in dezelfde tijd leefde. Dat maakt het een beetje verwarrend.
Graaf Johan Maurits van Nassau, die ook wel eens Maurits de Braziliaan wordt genoemd, de bouwer van het Mauritshuis dus, was wel familie van Willem van Oranje, maar een achterneef (Willem van Oranje was de broer van zijn opa).
Meer weten?
Wil je meer weten? Bestudeer zelf de bronnen (boeken en artikelen), die schrijver Rob Ruggenberg over dit onderwerp heeft gelezen.
|